فلج مغزی به عنوان شایع ترین اختلال مغزی در بین کودکان بخصوص نوزادان تازه متولد شده شناخته می شود که به علت آسیب قسمت هایی از مغز رخ می دهد.

آسیب قسمت هایی از مغز که مسئول کنترل حرکات ارادی بدن هستند در نتیجه نرسیدن اکسیژن مهم ترین عامل موثر بروز این عارضه مغزی شایع است.

آسیب مغزی ممکن است در دوران نوزادی ، حین تولد و یا پس از آن در دوران کودکی رخ دهد.

فلج مغزی اسپاستیک ، شایعترین نوع فلج مغزی است که به علت آسیب نورون‌ های حرکتی فوقانی رخ داده و منجر به بروز مشکلات حرکتی همچون راه رفتن غیر طبیعی ، رفلکس های غیر طبیعی و عدم توانایی در هماهنگ کردن عضلات می شود.

ناهنجاری‌ های مادرزادی یا وارد شدن آسیب های جدی به مغز جنین یا نوزاد در حال تکامل مانند سقوط نوزاد بر روی زمین یا نرسیدن اکسیژن به مغز نوزاد به مدت طولانی در نتیجه زایمان های سخت و طولانی از مهم ترین عواملی هستند که در بروز این بیماری نقش دارند.

مشکلات جسمی و حرکتی مانند ناتوانی در کنترل و انجام حرکات ارادی از مهم ترین عوارضی است که مبتلایان به فلج مغزی از آن رنج می برند.

ارگچه مشکلات حرکتی در اغلب مبتلایان دیده می شود تنها درصد کمی از کودکان مبتلا به فلج مغزی دچار مشکلات ذهنی مانند اختلالات یادگیری و حتی مشکلاتی در تکلم هستند.

توانبخشی به موقع این کودکان با کاردرمانی و گفتاردرمانی نقش موثری در تخفیف مشکلات فرد و همچنین جلوگیری از پیشرفت عوارض ایجاد شده دارد.

علائم این آسیب مغزی اغلب تا ۲ سالگی کودک مشخص می شود و پس از تشخیص بلافاصله باید اقدامات درمانی و توانبخشی برای کمک به بهبود شرایط کودک انجام بگیرد.

زایمان زودرس ،  وارد شدن ضربه به سر جنین در دوران بارداری ، حین زایمان و یا پس از آن ، مشکلات دوران بارداری مانند ابتلا مادر به بیماری های عفونی ، خونریزی های غیر طبیعی و … ، بارداری چند قلویی ، هورمون درمانی مادر در دوران بارداری ، خونریزی مغزی در دوران جنینی و نوزادی ، عفونت‌ های مغزی در دوران جنینی و نوزادی و … از مهم ترین عواملی هستند که خطر بروز فلج مغزی را به همراه دارند.

علائم و عوارض فلج مغزی

• ناتوانی در انجام عملکردهای حرکتی بطور صحیح
• خشکی اندام ها که سبب کاهش انعطاف پذیری بدن می شود.
• ناتوانی در هماهنگی حرکات بدن
• گرفتگی های عضلانی
• رفلکس های غیر طبیعی
• مشکلات گفتاری
• حرکات غیر ارادی اندام ها
• مشکلات ذهنی مانند اختلالات یادگیری
• تشنج
• اختلال بلع
• مشکلات بینایی
• مشکلات شنوایی

روش های درمان

فلج مغزی درمان قطعی ندارد اگرچه راهکارهای توانبخشی می توانند کمک موثری به بهبود شرایط مبتلایان و کاهش مشکلات آن ها بکند.

توانبخشی در بیماران مبتلا به این عارضه مهم ترین بخش درمان را شامل می شود که کاردرمانی مهم ترین رکن آن است.

کاردرمانی جسمی عملکردهای حرکتی را بهبود بخشیده و به کاهش مشکلات حرکتی ایجاد شده کمک می کنند ،  کاردرمانی همچنین نقش مهمی در افزایش توانمندی کودکان فلج مغزی برای داشتن زندگی بهتر است.

کاردرمانگر به کودک می آموزد تا بطور بهینه از اندام های سالم خود استفاده کرده و به تقویت اندام های ضعیف شده خود کمک کند.

کاردرمانگر همچنین توصیه هایی در ارتباط با استفاده از وسایل کمکی برای حرکت به بیمار می کنند تا وی بتواند به نهایت استقلال در انجام امور روزمره خود برسد.

گفتاردرمانی نیز بخش دیگری از برنامه توانبخشی این کودکان را شامل می شود که به درمان و تخفیف مشکلات گفتاری و بلع غذا در آن ها کمک می کند.

درمان دارویی و روان درمانی نیز برای کمک به کودکان مبتلا به فلج مغزی موثر است.

کلمات مرتبط :

کاردرمانی در پیروزی – کاردرمانی فلج مغزی – کاردرمانی کودکان – گفتاردرمانی کودکان