گفتاردرمانی اختلال بلع نقش اصلی را در ارزیابی و درمان نوزادان، کودکان و بزرگسالان مبتلا به این اختلال شایع دارد و به کاهش عوارض ناشی از آن که سبب بروز اختلالات تغذیه ای می شود نیز کمک می کند.
بلع به عنوان مرحله اول گوارش غذا نقش بسیار مهمی در تغذیه و سلامت انسان دارد و بروز هرگونه اختلال در این فرایند می تواند سبب بروز مشکلاتی همچون کاهش وزن غیرطبیعی ، کاهش آب بدن ، عفونت ریه ناشی از آسپیراسیون و در مواردی شدید حتی مرگ فرد می شود.
کار با کودکان و بزرگسالانی که دچار اختلال بلع و تغذیه هستند نیازمند دانش و تخصص کافی در این زمینه دارد که گفتاردرمانگر در این زمینه دارای مهارت کافی و لازنم است و می تواند بهترین روش های درمان این مشکل را ارائه دهد.
اختلال بلع به هرگونه مشکل در خوردن مواد غذایی و نوشیدن مایعات گفته می شود.
از آن جایی که بلع صحیح غذا برای تغذیه مناسب در افراد ضروری است و بروز مشکل در این فرایند می تواند منجر به بروز مشکلات تغذیه ای و حتی سوء تغذیه در افراد شود درمان به موقع و مناسب آن از اهمیت زیادی برخوردار است.
گفتاردرمانی اختلال بلع با درمان این اختلال خطر بروز عوارض جدی ناشی از آن همچون آسپیراسیون و عفونت سیستم تنفسی را نیز از بین می برد.
بیماری های مختلفی مانند سکته مغزی ، ضربه مغزی ، فلج مغزی ، پارکینسون ، ام اس ، سرطان های دهان و حنجره و حتی نارس بودن نوزادان در زمان تولد از مهم ترین دلایل بروز اختلال بلع هستند که با احساس عبور سخت مواد غذایی از دهان به معده همراه است.
اختلالات بلع ممکن است در مراحل مختلف بلع رخ دهد که شامل مراحل زیر می شود :
- مکیدن، جویدن و حرکت غذا یا مایع به گلو.
- شروع بلع، عقب بردن مواد غذایی به گلو و بستن راه هوایی برای جلوگیری از ورود غذا یا مایعات به راه هوایی و یا جلوگیری از خفگی.
- ریلکس شدن مسیر تغذیه از بالا در گلو و حرکت مواد غذایی از راه مری به داخل معده.
علائم اختلال بلع
- سرفه مکرر حین غذا خوردن یا پس از آن
- احساس گیر کردن غذا در گلو
- برگشت غذا از بینی
- احساس خفگی حین غذا خوردن
- احساس باقی ماندن غذا در گلو
گفتاردرمانی اختلال بلع
برای درمان اختلال بلع ابتدا باید عامل زمینه ای شناسایی شود تا با درمان آن این اختلال نیز بهبود پیدا کند.
تحریک الکتریکی عضلات درگیر در بلع و یا تحریک الکتریکی نواحی مغزی درگیر در بلع یکی از روش های درمانی است که گفتاردرمانگر برای درمان اختلال بلع از آن بهره می برد.
ارائه تمرینات مخصوص برای ایجاد هماهنگی عضلات بلع یا تحریک اعصاب ایجادکننده رفلکس بلع برای بیمار نیز از وظایف گفتاردرمانگر در این عارضه است.
داروهای کند کننده ترشح اسید معده ، داروهای شل کننده عضلانی و آنتی اسیدها نیز ممکن است به عنوان درمان دارویی اختلال بلع توسط پزشک تجویز شوند.
کلمات مرتبط :
گفتاردرمانی اختلال بلع – گفتاردرمانی کودکان – گفتاردرمانی در شرق تهران – گفتاردرمانی در پیروزی